آیا تا به حال شده است که با یک دستگاه برقی کار کنید و ناگهان دچار برق گرفتگی شوید؟ این تجربه نه تنها دردناک، بلکه خطرناک هم است. برق گرفتگی می‌تواند باعث آسیب‌های جدی به بدن شما شود، از جمله این آسیب‌ها می‌توان به مواردی همچون سوختگی، ضربان قلب نامنظم، فلج، کما و حتی مرگ اشاره کنیم.
کلید محافظ جان یک دستگاه الکتریکی است که برای حفاظت از انسان و تجهیزات در برابر جریان نشتی و برق گرفتگی طراحی شده است. این دستگاه با مقایسه جریان ورودی و خروجی مدار، در صورت وجود اختلاف، مدار را قطع می‌کند و از آسیب‌رسیدن به فرد یا دستگاه جلوگیری می‌کند. در ادامه بیشتر به شرح و توضیح در مورد مزایا و کاربرد‌های این دستگاه خواهیم پرداخت با ما همراه باشید.
کلید محافظ جان چیست؟ (فیوز محافظ جان)
همان طور که گفتیم کلید محافظ جان یک دستگاه الکتریکی است که برای حفاظت از انسان و تجهیزات در برابر جریان نشتی و برق گرفتگی طراحی شده است. این دستگاه با مقایسه جریان ورودی و خروجی مدار، در صورت وجود اختلاف، مدار را قطع می‌کند و از آسیب‌رسیدن به فرد یا دستگاه جلوگیری می‌کند.
کلید محافظ جان می‌تواند در خانه‌ها، محل‌های تجاری و صنعتی، محل‌های عمومی و تفریحی و هر جایی که از دستگاه‌های برقی استفاده می‌شود، نصب و استفاده شود. این کلید باعث می‌شود که در صورت برق گرفتگی یا جریان نشتی، جریان برق به سرعت قطع شود و از شوک الکتریکی، آتش‌سوزی، آسیب‌های مالی و جانی و خرابی دستگاه‌ها جلوگیری شود، همچنین باعث می‌شود که سیستم برقی با استانداردهای بین‌المللی مطابقت داشته باشد و از کیفیت بالاتری برخوردار شود.
انواع کلید محافظ جان
به گفته‌ی برخی از متخصصان، کلید محافظ جان یکی از بزرگ‌ترین اختراعات در زمینه‌ی ایمنی برق است. این دستگاه با استفاده از یک حسگر حساس، می‌تواند جریان نشتی را در مدار برقی شناسایی کند و در کمتر از یک صدم ثانیه، مدار را قطع کند.
این کلیدها در انواع مختلفی به بازار عرضه می‌شوند که براساس کاربرد، تعداد فاز، جریان و جریان نشتی می‌توانند تقسیم بندی شوند. برخی از انواع کلید محافظ جان عبارتند از:
- کلید محافظ جان RCDاین کلیدها از نوع جدیدتر و پیشرفته‌تر هستند. این کلیدها با مقایسه جریان سیم‌های رفت و برگشت، در صورت وجود اختلاف، مدار را قطع می‌کنند. این کلیدها به دو نوع RCCB و RCBO تقسیم می‌شوند. کلیدهای RCCB فقط جریان نشتی را تشخیص می‌دهند و کلیدهای RCBO علاوه بر جریان نشتی، از اضافه بار و اتصال کوتاه هم محافظت می‌کنند. این کلیدها به سه تیپ AC، A و B تقسیم می‌شوند که بر اساس نوع و شکل موج جریان نشتی متفاوت هستند. تیپ AC برای جریان‌های نشتی متناوب، تیپ A برای جریان‌های نشتی متناوب و یکسو و تیپ B برای جریان‌های نشتی متناوب و یکسو و پالسی مناسب هستند. این کلیدها معمولاً در تابلوی برق نصب می‌شوند و می‌توانند یک مدار یا چندین مدار را کنترل کنند.
- کلید محافظ جان ELCB این کلیدها از نوع قدیمی‌تر و ساده‌تر هستند. این کلیدها با اتصال به زمین، به ولتاژهای سرگردان حساس هستند. این کلیدها در صورتی که ولتاژ بین سیم فاز و زمین از حد مجاز بیشتر شود، مدار را قطع می‌کنند. این کلیدها به دو نوع ولتاژی و جریانی تقسیم می‌شوند. کلیدهای ولتاژی با تشخیص ولتاژ سرگردان کار می‌کنند و کلیدهای جریانی با تشخیص جریان نشتی کار می‌کنند. این کلیدها معمولاً در نزدیکی پریزها یا دستگاه‌های الکتریکی نصب می‌شوند و می‌توانند یک پریز یا یک دستگاه را کنترل کنند.
نحوه نصب کلید محافظ جان
اکنون که از اهمیت و کارایی کلید محافظ جان یا فیوز محافظ جان آگاه شدیم، بد نیست طریقه‌ی نصب این کلید را نیز بدانیم. شما می‌توانید برای پیشگیری از حوادث مشکل زا و به وجود آمدن خطرات جانی و مالی این فیوز مخصوص را به صورت انلاین از انواع سایت‌های معتبر تهیه کرده و آن را نصب کنید. در ادامه به شرح و توضیح شیوه‌ی نصب فیوز محافظ جان می‌پردازیم.
برای نصب فیوز محافظ جان، لازم است مراحل زیر را انجام دهید:
1-قطع برق
ابتدا باید مطمئن شوید که برق مدار را قطع کرده‌اید. این کار برای ایمنی شما بسیار مهم است. شما می‌توانید از یک تستر برق برای بررسی وجود جریان در سیم‌ها استفاده کنید.
2-جایگذاری محافظ
سپس باید کلید محافظ جان را در تابلوی برق خود قرار دهید. این کلید معمولاً دارای دو قسمت است: یک قسمت برای اتصال سیم‌های رفت و یک قسمت برای اتصال سیم‌های برگشت. شما باید سیم‌های رفت را به قسمت بالای کلید و سیم‌های برگشت را به قسمت پایین کلید متصل کنید. برای این کار، شما باید سیم‌ها را با یک پیچ گوشتی محکم کنید.
3-اتصال محافظ به تابلوی برق
سپس باید کلید محافظ جان را به تابلوی برق متصل کنید. این کلید معمولاً دارای دو پین است که باید به دو شیار مخصوص در تابلوی برق وارد شوند. شما باید کلید را به طور محکم فشار دهید تا به جای خود قفل شود.
4-تست محافظ
در نهایت، باید برق مدار را دوباره وصل کنید و کلید محافظ جان را تست کنید. برای این کار، شما باید دکمه تست کلید را فشار دهید و ببینید که کلید به حالت قطع برود. اگر این اتفاق افتاد، یعنی کلید به درستی نصب شده است. اگر نه، شما باید برق را دوباره قطع کنید و اتصالات را بررسی کنید.
ساختار اجزای تشکیل دهنده کلید محافظ جان
این کلید از چندین قسمت مهم تشکیل شده است که هر کدام نقش خاصی در عملکرد آن دارند. در اینجا به معرفی این قسمت‌ها می‌پردازیم:
ترمینال‌های فرد
این ترمینال‌ها محل اتصال سیم‌های رفت یا ورودی کلید هستند. این سیم‌ها جریان برق را از منبع تغذیه به کلید می‌رسانند.
ترمینال‌های زوج
این ترمینال‌ها محل اتصال سیم‌های برگشت یا خروجی کلید هستند. این سیم‌ها جریان برق را از کلید به مصرف کننده می‌رسانند.
IN
این علامت نشان دهنده جریان مدار یا جریان نامی کلید است.
IXN
این علامت نشان دهنده جریان حساسیت به نشت محافظ جان است. این جریان بیانگر حداقل جریان نشتی است که کلید می‌تواند تشخیص دهد.
UN
این علامت نشان دهنده ولتاژ مدار یا ولتاژ نامی کلید است.
دکمه TEST
این دکمه برای بررسی عملکرد کلید استفاده می‌شود. با فشار دادن این دکمه، یک جریان نشتی مصنوعی ایجاد می‌شود و کلید باید به حالت قطع برود.
ترمینال N
این ترمینال مخصوص اتصال سیم نول است. این سیم برای ایجاد یک مسیر برگشت برای جریان برق لازم است. این ترمینال معمولاً با حرف N یا رنگ آبی مشخص می‌شود.
علامت ۰ و ۱
این علامت‌ها نشان دهنده وضعیت کلید هستند. علامت ۱ یعنی کلید وصل است و جریان برق عبور می‌کند.
نشانگر
این قسمت یک چراغ کوچک است که نشان دهنده وضعیت روشن و خاموش بودن محافظ جان است.
کلام آخر
در نهایت دریافتیم وجود فیوز محافظ جان در هر خانه یا محیط کاری می‌تواند مزایای فراوانی یه همراه داشته باشد. با استفاده از این دستگاه شما می‌توانید از بروز مشکلات و خطرات احتمالی پیشگیری کرده و آن‌ها را به طرز چشمگیری کاهش دهید. شما می‌توانید این محصول را از سایت‌های معتبر تهیه کرده و مورد استفاده قرار دهید. قیمت کلید محافظ جان بر اساس معیار‌هایی همچون کیفیت، اصلالت کالا و دستگاه مورد نظر متفاوت باشد. می‌توانید قیمت‌های مختلف این محصول را برسی کنید.